Hidroelektrik santrallerin çalışma prensibi,suyun sahip olduğu potansiyel enerjisinin kinetik enerjiye dönüştürülmesi amacı ile yüksek bir yerden düşürülmesi ve bu kinetik enerjinin türbin kanatlarına çarpması ile bir mekanik enerji yaratması ve bu mekanik enerjinin akuple olmuş generatör-türbin şaftını döndürerek jeneratör vasıtası ile elektrik enerjisi üretmesi prensibine dayanır.
Hidroelektrik santraller, su kaynağı yapısına göre, rezervuarlı ve kanal tipi olarak tesis edilebilirler.
Rezervuarlı santrallerde su kaynağı yapısı barajdır ve suyun kullanımı enerji ihtiyacına göre ayarlanabileceği için verimleri yüksektir.
Kanal tipi santrallerde ise su kaynağı yapısı bir tünel ya da açık kanaldan oluşur.Su biriktirme imkanı bulunmadığı için üretilen enerji miktarı anlık giren su debisi ile orantılıdır.
Hidroelektrik santrallerin ana bölümleri ve proses işleyişi;
Rezervuarlı santrallerde baraj üzerinde biriktirilen veya kendiliğinden birikimi olan su, cebri borular vasıtası ile salyangoz adı verilen basınçlı su haznesine ulaşır.Salyangozun amacı suyun türbin çarkına her bir noktadan eşit debide girmesini sağlamaktır.Suyu salyangoza ulaştıran cebri borular, aşağı indikçe daralan,mekanik spektleri su debisine ve su düşüsüne göre seçilen,su alma ağzı ile salyangoz arasında yerleşik olan borulardır.Cebri boruların aşağıya doğru inildikçe daralan yapıda olması,suyun türbin çarkına daha kuvvetli bir basınçla ulaşmasını sağlamaktır.Şunu söylemek mümkündür, hidroelektrik santrallerin enerjisi, suyun debisi ve su düşüşü ile orantılıdır.
Türbin çarkı, türbin şaftı, türbin kapağı, hız regülatör sistemi, basınçlı yağ sistemi türbin yatağı, soğutma sistemi ve kumanda panosu türbini oluşturan ünitelerdir.
Suyun türbin kanatlarına çarpması sonucu akuple edilmiş jeneratör rotoru ile türbin şaftı döner ve stator sargıları üzerinde bir gerilim meydana getirir.Sistem frekansının sabit bir değerde tutulabilmesi için alternatörün sabit bir devirde dönmesi gerekir.Bunun içinde cebri boru çıkışındaki suyun basıncı kontrol edilir.
Türbin hız regülatörü ise sistem frekansını normal regülasyon aralığında tutmak amacı ile kullanılır.
Alternatör çıkış gerilim değeri, yükseltici trafolar ile yükseltilir ve bu yüksek gerilim trafo çıkışı, şalt alanına giden hattın başlangıcıdır.Şalt alanı,yüksek gerilim trafosu çıkışının enerji iletim hattına bağlandığı kısımdır.Üretilen enerji bu enerji nakil hatları ile anlaşmalı trafo merkezine veya var ise anlaşmalı tüketiciye gönderilir.
Hidroelektrik enerji santralleri elektrik otomasyon sistemleri çözüm ve faaliyetlerimiz;
*Hidroelektrik santralleri anahtar teslim elektrik otomasyon sistemleri
* Elektrik projelendirme,koordinasyon ve yönetimi,
* Enerji nakil hattı, AG-OG dağıtım, enerji izleme ve raporlama sistemleri
* Jeneratör çıkış ve topraklama panoları
* Trafo topraklama hücreleri
* AC / DC dağıtım sistemleri
* DCS, PLC / RTU ve SCADA sistemleri ve saha mühendislik hizmetleri
* Enstrümantasyon,yazılım, imalat, test, montaj ve devreye alma
* Sistem mühendisliği,tasarım,modernizasyon ve sistem entegrasyonu hizmetleri.
Elektrik otomasyon kontrol sisteminin özellikleri,
* Türbin izleme ve kontrol sisteminin sağlanması
* Türbin hız regülatörü ve exciter kontrolleri
* Türbin sıcaklık,yağ seviyesi,türbin giriş ve soğutma suyu valfi durumlarının izlenerek türbin soğutma ve yağlama sistemleri kontrollerinin sağlanması
* Türbin hız regülatörü (governör) sisteminin kumandası ve set değerlerinin kontrolü
* Türbin governörü yağ seviyesi ve yağ basıncı değerlerinin izlenmesi
* İntake gate kontrolünün sağlanması ve su seviyesi kontrolleri
* Jeneratör soğutma sisteminin izlenmesi ve kontrolü
* Jeneratörlerin senkronizasyonu
* Şalt tesislerinin izlenmesi ve kontrollerinin sağlanması.Koruma röleleri durum,arıza bilgileri ve enerji analiz sistemlerinin izlenmesi.
* Uyartım sistemi durum ve arıza bilgilerinin izlenmesi
* Güvenlik,yangın algılama,ısıtma ve havalandırma sistemlerinin izlenmesi ve kontrolü
* PLC panoları,SCADA sistemleri,Web üzerinden uzaktan erişim,Enerji raporlama yazılımları HES otomasyon sistemleri kapsamında sunulmaktadır.